متروی لندن، قدیمیترین
اولین خطوط حمل و نقل ریلی زیرزمینی در معادن به کار میرفتند. روی این خطوط، واگنهای روباز چرخداری قرار داشتند که ابتدا با نیروی بدنی انسان و بعدها به کمک اسب حرکت میکردند. از زمانی که انسان به استفاده از قطارهای بخار روی آورد، افکار عمومی متوجه ساخت قطارهای مسافربری زیرزمینی شد. متروی لندن، قدیمیترین شبکه حمل و نقل زیرزمینی در جهان است که مقدمات ساخت آن در سال 1854 میلادی آغاز شد و در سال 1863 میلادی در حالی که روزانه چهل و یک هزار مسافر را جابجا میکرد، شروع به کار کرد. شبکه متروی لندن، از شلوغترین شبکههای حمل و نقل زیرزمینی در جهان است که بنا بر آمار در سال 2007 میلادی، یک میلیارد نفر از این شبکه استفاده کردهاند. جالب است بدانید که بر خلاف نام رسمی ابن سیستم که "زیرزمینی" است، 55 درصد از این شبکه روی زمین واقع است. متروی لندن 270 ایستگاه دارد و هر هفته پله برقیهای آن به اندازه دو بار سفر به دور کره زمین بالا و پایین میروند.
متروی مسکو، زیباترین
متروی مسکو با داشتن خط فعال، 206 استگاه به طول 2/346 کیلومتر و با ظرفیت 5314 واگن، یکی از کهنترین و عمیقترین سامانههای قطار شهری در جهان است. اما آن چه متروی مسکو را برجسته میکند، طراحی زیبای استگاههای آن است. متروی مسکو بیش از آن که به یک مترو شباهت داشته باشد به یک موزه یا کاخ اشرافی شبیه است.
ستونهای سنگی، نردهها، گچبریها، لوسترهای گران قیمت، نقاشیهای دیواری، مجسمههای برنزی و موزاییککاریها، محیط مترو را از یک فضای تردد روزمره شهری متمایز میسازند و حسی منحصر بفرد در شهروندان ایجاد میکنند. به دلیل خودکشیهای بسیار در مسیر این مترو، در سال 2015 اعلام شد که متروی مسکو به یک سیستم هوشمند مجهز میشود تا آمار خودکشی و تصادف را پایین بیاورد. سنسورهای مخصوصی وجود دارد که رانندهها را وقتی افراد از روی ریل عبور میکنند، مطلع میسازد. جالب اینجاست که در یکی از ایستگاههای متروی مسکو چشمه آبی وجود دارد.
متروی دهلی، استانداردترین
متروی دهلی نو، پایتخت هندوستان، دارای 9 خط و 231 ایستگاه و بعد از متروی کلکته، سریعترین سیستم انتقال مسافر در هند است. متروی دهلی به دلیل اقدامات زیست محیطی، تاکنون جوایز زیادی از سازمانهای مختلف دنیا از جمله سازمان ملل و ایزو دریافت کرده و در واقع، نخستین مترو در دنیاست که نشان استاندارد ایزو 14001 را دارد. هر قطار متروی دهلی، دارای چهار واگن با ظرفیت 240 مسافر نشسته و 400 مسافر ایستاده است.
جالب است بدانید سرعت قطار در دهلی تقریبا 80 کیلومتر در ساعت و زمان توقف در هر ایستگاه 20 ثانیه است. هر گونه خوردن، نوشیدن، سیگار کشیدن و جویدن آدامس داخل واگنها ممنوع است و سیستم اعلام خودکار هر ایستگاه به دو زبان هندی و انگلیسی است. سیستم حمل و نقل درون شهری دهلی نو، یکی از درآمدزاترین متروهای جهان است.
متروی پاریس، مشهورترین
نخستین خط متروی پاریس در سال 1900 میلادی به دلیل نزدیک شدن زمان برگزاری پنجمین نمایشگاه جهانی در پاریس راهاندازی شد. ساخت مترو تا جنگ جهانی اول به سرعت گسترش یافت و زیرسازیها تا دهه 1920 تکمیل شد. این مترو 214 کیلومتر را برای رسیدن به 303 ایستگاه پوشش میدهد و سالانه به یک و نیم میلیارد فرانسوی خدمت میرساند.
متروی پاریس بیشترین فضای ایستگاهها را در بین متروهای جهان داراست. مجموع مساحت 245 ایستگاه این مترو به 41 کیلومتر مربع میرسد. متروی پاریس در 14 خط، پس از متروی مسکو، پرکارترین متروی اروپا محسوب میشود. ایستگاه شاتله لهآل، بزرگترین ایستگاه مترو در جهان است که جزو متروی پاریس محسوب میشود. متروی پاریس بسیار شلوغ و گاهی بسیار کثیف است اما به دلیل پوششدهی مسیرهای متعدد و ایستگاههای فوقالعاده زیاد آن، شهرت جهانی یافته است. این مترو بسیار طویل است و به همه جا سرک میکشد. دلیل دیگر شهرت متروی پاریس در دنیا، آن است که ردپای زیباییهای هنری شهری و موزههای پاریس، در ایستگاههای متروی آن نیز مشاهده میشود. از این رو باید در سفر به "پاریس" متروسواری را نیز به فهرست کارهایمان اضافه کنیم.
متروی توکیو، منظمترین
متروی توکیو با 9 خط و 168 ایستگاه، منظمترین متروی جهان است. هم اینک متروی توکیو از لحاظ حمل و نقل مسافر نیز رتبه نخست را در جهان دارا است. این مترو را باید جامعترین سیستم مترو در دنیا نیز نامید زیرا شبکه خطوط این مترو تقریبا بیشتر مناطق را در 23 حوزه شهری توکیو پوشش میدهد و به حومه شهر نیز میرود.
ایستگاهها و خطوط این مترو یک دست و کاملا مدرن هستند و ساختار بیرونی آنها نیز با یکدیگر همخوانی دارند. واگنها و ایستگاههای متروی توکیو برای غیر ژاپنی زبانها و حتی غیرانگلیسی زبانها نیز امکاناتی دارد. علاوه بر این که نام ایستگاهها در واگنها به سه زبان چینی، ژاپنی و انگلیسی اعلام میشود، دستگاههای خودپرداز بلیت مترو هم به این زبانها مسلط هستند و همچنین دارای علائمی برای کسانی هستند که به هیچ کدام از این زبانها سخن نمیگویند. ایستگاههای مترو برای نابینایان نیز به خط بریل مجهز است. این مترو در ساعات یک تا 5 بامداد از کار میایستد. جالب است بدانید متروی توکیو در ساعات اوج آن قدر شلوغ میشود که افراد آموزشدیدهای به نام "هلدهنده" مردم را فشار میدهند تا در قطار جا شوند.